Pisanki – średniowieczna tradycja i jej współczesna odsłona
3 kwietnia 2021, 08:33Kolorowe pisanki nierozerwalnie wiążą się z Wielkanocą. Same jajka miały znaczenie symboliczne już epoce przedchrześcijańskiej. Poganie uznawali je za symbol odnowienia, nowego życia. Wczesne chrześcijaństwo przyjęło tę symbolikę, odnosząc ją do Jezusa Chrystusa oraz do nowego życia dla wiernych wyznawców Zbawiciela. Jednak zwyczaj malowania jajek w kontekście Wielkanocy najprawdopodobniej pojawił się dopiero w XIII wieku.
Ditlenek tytanu bohaterem pierwszych badań IFJ PAN na krakowskim synchrotronie
2 kwietnia 2021, 10:54Ditlenek tytanu jest dziś praktycznie wszechobecny, co wcale nie oznacza, że ludzkość poznała już jego wszystkie właściwości. Realizująca projekt badawczy na synchrotronie SOLARIS grupa naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk zdołała rzucić nieco światła na szczegóły procesów utleniania zewnętrznych warstw próbek tytanowych oraz związane z nimi zmiany w strukturze elektronowej tego materiału.
Międzypłciowe różnice w zaburzeniach psychotycznych wynikają z różnic genetycznych
26 marca 2021, 13:44Największe badania genetyczne dotyczące zaburzeń nastroju i zaburzeń psychotycznych wykazały istnienie znaczących różnic pomiędzy płciami. Różnice te dotyczą tego, w jaki sposób geny związane z rozwojem układu nerwowego, odpornościowego oraz funkcjonowania naczyń krwionośnych wpływają na kobiety i mężczyzn cierpiących na schizofrenię, zaburzenia afektywne dwubiegunowe oraz zaburzenia depresyjne.
Pierwszy elektryczny tankowiec będzie pływał po Zatoce Tokijskiej
15 lutego 2021, 19:18W przyszłym roku po Zatoce Tokijskiej zacznie pływać pierwszy w historii tankowiec w pełni napędzany energią elektryczną. Jednostka „e5” będzie przedstawicielem wciąż niewielkiej, ale rosnącej w siłę floty morskich jednostek napędzanych silnikami elektrycznymi
Zmiany diety związane z urbanizacją prowadzą do większej liczby chorób chronicznych
14 lutego 2021, 09:40W Afryce Subsaharyjskiej zachodzi obecnie urbanizacja na bezprecedensową skalę. Ma to olbrzymi wpływ na zdrowie ludzi i wzorce rozprzestrzeniania się chorób. Zespół naukowy z Tanzanii, Holandii i Niemiec zbadał, jak urbanizacja wpływa na dietę i procesy metaboliczne.
Plemniki... podtruwają konkurencję, by uniemożliwić jej dotarcie do jaja
9 lutego 2021, 08:46Pomiędzy plemnikami toczy się zażarta konkurencja o to, który z nich pierwszy dotrze do komórki jajowej i ją zapłodni. Jednak nie jest to rywalizacja sportowa. Jak dowiedzieli się naukowcy z Instytutu Genetyki Molekularnej im. Maxa Plancka w Berlinie, niektóre plemniki... zatruwają konkurencję, utrudniając jej dotarcie do jaja.
Budowę siedziby Mieszka I na Ostrowie Lednickim rozpoczęto w latach 936–985
5 lutego 2021, 04:05Budowlę pałacowo-sakralną na Ostrowie Lednickim (woj. wielkopolskie) zaczęto wznosić w latach 936–985. Datę dotyczącą jednej z prawdopodobnych siedzib Mieszka I uzyskano w trakcie nowych analiz fizykochemicznych.
Matka może odrzucić dziecko pod wpływem... bakterii w jelitach
1 lutego 2021, 11:39Im więcej dowiadujemy się o mikrobiomie, czyli mikroorganizmach żyjących w naszym ciele, tym bardziej okazuje się, jak ważną rolę one odgrywają. Naukowców szczególnie zaś interesuje wpływ mikrobiomu jelit na mózg
Schizofrenia to niespodziewanie silny czynnik ryzyka zgonu na COVID-19
28 stycznia 2021, 09:39Schizofrenia jest istotnym czynnikiem ryzyka zgonu na COVID-19, donosi Katlyn Nemani i jej zespół z New York University Medical Center. Okazuje się, że schorzenie to dwukrotnie zwiększa ryzyko zgonu w ciągu 45 dni od potwierdzenia infekcji SARS-CoV-2
Na Marsie odkryto istnienie oscylacji swobodnej Chandlera. Pozwoli to lepiej zrozumieć Ziemię
14 stycznia 2021, 11:27Mars jest drugą, po Ziemi, planetą w przypadku której stwierdzono istnienie oscylacji swobodnej Chandlera i zmierzono to zjawisko. Dokonał tego zespół z Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology oraz Belgijskiego Obserwatorium Królewskiego.
